เพื่อความปลอดภัยในการใช้ไฟฟ้าภายในบ้าน สิ่งที่ขาดไม่ได้คือระบบควบคุมและป้องกันไฟฟ้าที่ได้มาตรฐาน ซึ่งหัวใจสำคัญของระบบนี้ คือตู้ Consumer Unit ซึ่งทำหน้าที่ช่วยจัดการระบบไฟฟ้าทั้งหมดภายในบ้าน
ตู้ Consumer Unit คืออะไร มีหน้าที่อย่างไร ?
ระบบไฟฟ้าในอาคารต้องการอุปกรณ์ที่สามารถควบคุมและป้องกันกระแสไฟฟ้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ หนึ่งในอุปกรณ์ที่สำคัญที่สุด คือตู้ Consumer Unit หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า “ตู้คอนซูเมอร์” ซึ่งทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางสำหรับการกระจายไฟในพื้นที่อาคาร หรือในห้องชุด โดยตู้ Consumer Unit ถือเป็นจุดรวมของอุปกรณ์ควบคุมไฟฟ้าภายในอาคาร ซึ่งประกอบด้วยเบรกเกอร์หลัก (Main Breaker) และเบรกเกอร์ย่อย (MCB) ทำหน้าที่ควบคุมและตัดไฟเมื่อเกิดกระแสไฟฟ้าเกิน หรือไฟฟ้าลัดวงจร
มาตรฐานการติดตั้งตู้ Consumer Unit
เพื่อให้ระบบไฟฟ้าภายในบ้านมีความปลอดภัยสูงสุด การติดตั้งตู้ Consumer Unit จำเป็นต้องยึดตามหลักเกณฑ์มาตรฐานที่ชัดเจน ซึ่งครอบคลุมทั้งตำแหน่งติดตั้ง วัสดุ การเดินสายไฟ รวมถึงอุปกรณ์เสริมเพื่อความปลอดภัย ดังนี้
1. ตำแหน่งติดตั้ง
ตำแหน่งที่เหมาะสมสำหรับการติดตั้งตู้ Consumer Unit ควรอยู่ในพื้นที่ที่แห้ง ไม่มีความชื้นสะสม สามารถเข้าถึงได้ง่าย โดยมากจะนิยมติดตั้งใกล้ประตูทางเข้าบ้าน หรือบริเวณที่ไม่มีสิ่งกีดขวาง เพื่อให้สะดวกต่อการเปิด-ปิดเบรกเกอร์ หรือดำเนินการซ่อมแซมในกรณีเกิดเหตุฉุกเฉิน
2. โครงสร้างและวัสดุ
โครงตู้ควรผลิตจากวัสดุที่แข็งแรงและทนทานต่อสภาพแวดล้อม เช่น เหล็กเคลือบกันสนิม หรือพลาสติกคุณภาพสูงที่ไม่ติดไฟ นอกจากนี้ควรมีคุณสมบัติป้องกันน้ำและฝุ่นอย่างน้อยระดับ IP44 หรือสูงกว่า ซึ่งจะช่วยป้องกันความเสียหายจากความชื้น ฝุ่นละออง หรือแมลงที่อาจรบกวนระบบไฟฟ้าภายในตู้
3. การเดินสายไฟ
การเดินสายไฟภายในตู้ควรใช้สายไฟที่มีฉนวนคุณภาพสูง รองรับกระแสไฟได้ตามกำหนด ทนต่อความร้อน โดยทั่วไปในตู้จะมีสายสำคัญ 3 เส้น ได้แก่
สายไลน์ (Line) : ทำหน้าที่ส่งพลังงานไฟฟ้าเข้าสู่ระบบ
- สายนิวเทิรล (Neutral) : ส่งไฟกลับสู่แหล่งจ่าย
- สายดิน (Ground) : ป้องกันอันตรายจากไฟฟ้ารั่ว เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้งาน
- สายไฟทั้งหมดควรถูกจัดวางอย่างเป็นระเบียบ โดยใช้รางเก็บสายไฟเพื่อลดการเสียดสีและป้องกันการสึกหรอของฉนวน
4. อุปกรณ์ป้องกันไฟดูด (RCD)
RCD หรือ Residual Current Device คืออุปกรณ์ป้องกันไฟฟ้ารั่ว หรือไฟดูด ที่ควรติดตั้งร่วมกับเบรกเกอร์ย่อยภายในตู้ Consumer Unit โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูง เช่น ห้องน้ำ ครัว หรือพื้นที่ภายนอกบ้าน อุปกรณ์นี้สามารถตรวจจับความแตกต่างของกระแสไฟเข้า-ออก และตัดไฟทันทีหากพบค่าผิดปกติ ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงต่อชีวิตและทรัพย์สินได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การติดตั้งตู้ Consumer Unit ควรสูงจากพื้นเท่าไร ?
ความสูงของการติดตั้งตู้ Consumer Unit มีความสำคัญต่อความปลอดภัยและความสะดวกในการใช้งาน โดยการติดตั้งตู้คอนซูเมอร์ยูนิต ตามมาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้า ปี 2564 โดยวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ได้กำหนดให้ขอบล่างของบริภัณฑ์ประธาน หรือเมนสวิตช์ในบ้าน หรือห้องชุด ต้องสูงไม่เกิน 1.6 ม. จากพื้น เพื่อให้สามารถเปิด-ปิดเพื่อใช้งานได้สะดวก ลดความเสี่ยงต่อเด็กเล็กหรือผู้สูงอายุ
ข้อควรระวังและแนวทางปฏิบัติในการติดตั้ง
เพื่อให้การใช้งานระบบไฟฟ้าเป็นไปอย่างปลอดภัย มีประสิทธิภาพ ไม่ก่อให้เกิดความเสียหายในระยะยาว ยังมีข้อควรระวังและแนวทางปฏิบัติ ในการติดตั้งตู้ Consumer Unit ดังนี้
1. เดินสายไฟให้เป็นระเบียบ
การจัดระเบียบสายไฟภายในตู้ Consumer Unit ไม่ใช่เพียงเรื่องของความเรียบร้อย แต่ยังเกี่ยวข้องกับความปลอดภัย สายไฟที่พันกันหรืออยู่ในสภาพหลวมอาจทำให้เกิดการเสียดสี มีความร้อนสะสม หรือมีการสึกหรอของฉนวนจนเสี่ยงต่อการลัดวงจรได้ การใช้รางเก็บสายไฟจะช่วยให้สายไฟอยู่ในแนวทางเดียวกัน ลดความเสี่ยงจากการเสื่อมสภาพในระยะยาว
2. ติดตั้งสายดินอย่างเหมาะสม
ระบบสายดิน คือเกราะป้องกันที่สำคัญในระบบไฟฟ้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเกิดไฟฟ้ารั่ว การมีสายดินที่ได้มาตรฐานจะช่วยเบี่ยงกระแสไฟไม่ให้ไหลผ่านตัวผู้ใช้งาน แต่ส่งลงสู่พื้นดินแทน โดยควรเลือกตำแหน่งที่เหมาะสม ใช้สายที่รองรับกระแสได้เพียงพอและเชื่อมต่อกับแท่งกราวนด์ที่ปักลึกลงดินตามระยะที่กำหนด เพื่อให้การถ่ายเทกระแสไฟมีประสิทธิภาพสูงสุด
3. ตรวจสอบระบบก่อนใช้งาน
ก่อนเริ่มใช้งานระบบไฟฟ้า ควรทำการตรวจสอบขั้นสุดท้ายโดยช่างไฟฟ้าที่มีใบรับรองมาตรฐานวิชาชีพ การตรวจสอบควรครอบคลุมตั้งแต่ความแน่นหนาของการเชื่อมต่อสายไฟ ตรวจสอบการทำงานของเบรกเกอร์ และทดสอบอุปกรณ์ป้องกัน เช่น RCD หรือเบรกเกอร์ย่อย เพื่อให้มั่นใจว่าระบบไฟฟ้าทำงานได้อย่างปลอดภัย ไม่มีข้อผิดพลาดที่อาจก่อให้เกิดอันตรายในอนาคต
การติดตั้งตู้ Consumer Unit ให้เป็นไปตามมาตรฐานไม่เพียงช่วยปกป้องระบบไฟฟ้าในบ้าน แต่ยังช่วยป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นจากไฟฟ้าลัดวงจรหรือไฟรั่วอีกด้วย “ร้านไฟฟ้า” จำหน่ายตู้คอนซูเมอร์ในราคาที่คุ้มค่า จากแบรนด์ชั้นนำในอุตสาหกรรม เช่น ABB, DENCO, KJL และ Schneider รองรับการใช้งานตั้งแต่ระบบไฟฟ้าขนาดเล็กจนถึงขนาดใหญ่ พร้อมการรับประกันสินค้าจากผู้ผลิตโดยตรงนานสูงสุด 2 ปี จัดส่งฟรี ทันที ! เมื่อมียอดชำระครบ 5,000 บาทขึ้นไป อุ่นใจอีกขั้น ด้วยบริการหลังการขายระดับคุณภาพ ยินดีให้คำปรึกษาตลอดการใช้งาน หากต้องการสั่งซื้อจำนวนมาก สามารถขอใบเสนอราคาได้ทันที
สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อได้ที่
- โทร. 089-121-1111
- LINE OA: @eshop
- Email: ranfaifa@gmail.com
ข้อมูลอ้างอิง
- มาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้าสำหรับประเทศไทย พ.ศ. 2564. สืบค้นเมื่อ 24 เมษายน 2568 จาก https://www.scribd.com/document/718402155/มาตรฐาน-วสท-2564
